Truy xuất nguồn gốc là gì? Ứng dụng công nghệ để truy xuất nguồn gốc

Mã Sản Phẩm: : Quan_ly_san_xuat_05
Tên Sản Phẩm: : Truy xuất nguồn gốc là gì? Ứng dụng công nghệ để truy xuất nguồn gốc
Danh Mục: : Kiến thức
Thương Hiệu: : Quản Lý Sản Xuất
Giá: : Liên Hệ

Truy xuất nguồn gốc được coi là “chìa khóa” khởi tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Đối với xuất khẩu, truy xuất về nguồn gốc là điều tất yếu giúp doanh nghiệp chinh phục thị trường quốc tế vốn yêu cầu khắt khe về xuất xứ và chất lượng hàng hóa. Vậy, truy xuất nguồn gốc là gì? Lý do tại sao truy xuất nguồn gốc lại quan trọng trong tất cả các ngành công nghiệp. Những công nghệ nào được ứng dụng phổ biến trong truy xuất nguồn gốc hiện nay?

Chi Tiết Sản Phẩm

Truy xuất nguồn gốc được coi là “chìa khóa” khởi tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Đối với xuất khẩu, truy xuất về nguồn gốc là điều tất yếu giúp doanh nghiệp chinh phục thị trường quốc tế vốn yêu cầu khắt khe về xuất xứ và chất lượng hàng hóa. Vậy, truy xuất nguồn gốc là gì? Lý do tại sao truy xuất nguồn gốc lại quan trọng trong tất cả các ngành công nghiệp. Những công nghệ nào được ứng dụng phổ biến trong truy xuất nguồn gốc hiện nay?

truy xuat nguon goc la gi? ung dung cong nghe de truy xuat nguon goc

Truy xuất nguồn gốc là gì?

Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế – ISO định nghĩa về truy xuất nguồn gốc (Traceability) là khả năng xác định và theo dõi lịch sử của sản phẩm thông qua dữ liệu nhận dạng được ghi lại.

Truy xuất nguồn gốc là khả năng xác định, theo dõi và truy nguyên các yếu tố của một sản phẩm hoặc chất khi nó di chuyển dọc theo chuỗi cung ứng từ hàng hóa thô đến thành phẩm. Khái niệm này áp dụng cho cả ngành công nghiệp sản xuất rời rạc, nơi sản xuất các sản phẩm như ô tô và quá trình sản xuất, bao gồm các sản phẩm như hóa chất.

Mục tiêu chính của việc truy xuất nguồn gốc là tạo ra một hệ thống theo dõi chi tiết, minh bạch và tin cậy, giúp định danh và giám sát các thành phần, nguyên liệu, hoạt động sản xuất và chuyển giao hàng hóa từ nguồn đến người tiêu dùng cuối cùng.

Quá trình truy xuất nguồn gốc thường liên quan đến việc gắn các mã định danh duy nhất (ví dụ: mã vạch, mã QR) vào từng lô sản phẩm, giúp theo dõi chúng qua các bước khác nhau của quá trình sản xuất, vận chuyển và phân phối. Khi cần, thông tin về nguồn gốc và lịch sử của sản phẩm có thể được truy xuất bằng cách quét mã định danh hoặc theo dõi thông qua hệ thống theo dõi.

Tại sao truy xuất nguồn gốc lại quan trọng

Ở các quốc gia và khu vực phát triển như Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ, Canada,…, truy xuất về nguồn nguồn gốc được áp dụng như một quy định bắt buộc phải có để sản phẩm được lưu thông trên thị trường. Tại Việt Nam, truy xuất nguồn gốc mới được quan tâm trong những năm gần đây, đặc biệt sau khi chính phủ có chủ trương thực hiện dán tem truy xuất nguồn gốc trên các mặt hàng nông sản để thúc đẩy xuất khẩu.

Và từ góc độ của nhà sản xuất, truy xuất về nguồn gốc sản phẩm là cách để minh bạch thông tin, là bước đầu tạo dựng niềm tin từ khách hàng về chất lượng của sản phẩm.

Phía người tiêu dùng, truy xuất nguồn gốc được coi là quyền lợi, đòi hỏi thiết yếu được biết thông tin chi tiết về nguồn gốc, xuất xứ và công đoạn sản xuất của sản phẩm họ đã mua của doanh nghiệp.

Lợi ích của truy xuất nguồn gốc sản phẩm đối với doanh nghiệp

1. Xác định nguyên nhân gốc rễ sản phẩm lỗi:

Người dùng có thể theo dõi đường đi của sản phẩm bị lỗi, nhờ đó có phương pháp giải quyết vấn đề nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Doanh nghiệp sản xuất có thể theo dõi, quản lý chặt chẽ quá trình sản xuất, từ đó phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

2. Đáp ứng các yêu cầu, quy định cần tuân thủ:

Đối với các cơ quan chức năng, truy xuất nguồn gốc được sử dụng như một công cụ hữu ích, phục vụ cho hoạt động quản lý chất lượng hàng hóa doanh nghiệp.
Truy xuất nguồn gốc là yêu cầu đối với nhiều ngành công nghiệp và được quy định bởi các cơ quan chính phủ. Doanh nghiệp cần phải tuân thủ các quy định này để tránh các hậu quả liên quan đến pháp lý.

3. Tăng niềm tin của người tiêu dùng - đảm bảo chất lượng sản phẩm:

Truy xuất nguồn gốc giúp doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng thông tin đầy đủ về nguồn gốc, quá trình sản xuất của sản phẩm, từ đó mang lại cho khách hàng niềm tin rằng những gì họ đang mua là an toàn và có nguồn gốc rõ ràng.
Truy xuất nguồn gốc làm cho toàn bộ quá trình cung ứng trở nên minh bạch và tin cậy hơn.

4. Chống lại việc làm giả sản phẩm ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu:

Nhờ việc sử dụng mã QR code đã được tích hợp thông tin dán lên sản phẩm để khách hàng có thể truy xuất về nguồn gốc sản phẩm.

5. Quản lý chuỗi cung ứng, nâng cao hiệu quả sản xuất:

Truy xuất nguồn gốc cung cấp thông tin quan trọng về từng giai đoạn của chuỗi cung ứng, giúp doanh nghiệp hiểu rõ quá trình hoạt động và cải thiện hiệu quả quản lý trong suốt quá trình.
Giúp doanh nghiệp theo dõi và quản lý chặt chẽ quá trình sản xuất, từ đó phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Phân loại truy xuất nguồn gốc

Truy xuất nguồn gốc chuỗi cung ứng (Chain Traceability)

Là quá trình theo dõi và nhận biết nguồn gốc của sản phẩm trong suốt quá trình sản xuất, từ nguyên liệu thô đến thành phẩm. Thông tin truy xuất nguồn gốc chuỗi cung ứng có thể bao gồm:

Tên sản phẩm
Nhà sản xuất
Nơi sản xuất
Nguyên liệu sử dụng
Ngày sản xuất - hạn sử dụng
các thông tin khác có liên quan...

Điều này đem lại lợi ích hai chiều: Các nhà sản xuất có công cụ để điều tra nguyên nhân và thu hồi sản phẩm dễ dàng hơn khi xảy ra sự cố không mong muốn với sản phẩm của mình. Mặc khác, người tiêu dùng cũng có thể căn cứ vào các thông tin về nguồn gốc và quy trình sản xuất để đánh giá và lựa chọn các sản phẩm có độ tin cậy cao.

Truy xuất nguồn gốc nội bộ (Internal Traceability)

Truy xuất nguồn gốc nội bộ là quá trình theo dõi và nhận biết nguồn gốc của sản phẩm trong phạm vi một doanh nghiệp hoặc một tổ chức.

Ví dụ, một nhà máy lắp ráp động cơ mua các bộ phận của động cơ như trục cam và piston từ các nhà cung cấp và lắp ráp chúng. Việc quản lý lịch sử kết quả kiểm tra các động cơ và quy trình lắp ráp sản xuất các bộ phận này của nhà máy cũng có thể được coi là truy xuất nguồn gốc nội bộ.

Truy xuất nguồn gốc ngược (Tracing Back)

Tracing Back là quá trình xác định nguồn gốc của sản phẩm từ điểm cuối của chuỗi cung ứng, chẳng hạn như từ cửa hàng bán lẻ đến nhà sản xuất.

Nguyên nhân lỗi hỏng của sản phẩm được xác định bằng cách truy ngược từ sản phẩm đang được bày bán trên kệ hàng về nơi sản xuất ban đầu, rà soát từng công đoạn trong chế biến và phân phối.

Truy xuất nguồn gốc xuôi (Traceability Forward)

Là quá trình xác định nguồn gốc của sản phẩm từ điểm đầu của chuỗi cung ứng, chẳng hạn như từ nhà sản xuất đến cửa hàng bán lẻ.

Ví dụ, khi phát hiện khuyết tật ở một bộ phận cụ thể, các sản phẩm có chứa bộ phận đó có thể được xác định để thu hồi chúng một cách chính xác.

Các công nghệ truy xuất nguồn gốc

1. Truy xuất nguồn gốc bằng mã vạch, QR Code

Mã vạch/QR Code là một trong những công nghệ phổ biến nhất và đơn giản nhất trong truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm được gắn nhãn với mã vạch, khi quét mã này, mọi người sẽ có thể kiểm tra thông tin sản phẩm một cách chi tiết, có thể truy xuất được nguồn gốc xuất xứ của nhà cung cấp NVL, nhà sản xuất, hoặc đơn vị phân phối. Và đặc biệt truy xuất được đến từng công đoạn trong quá trình sản xuất chế biến sản phẩm cho đến khi đến tay người tiêu dùng.

Khám phá: Mã vạch sản phẩm là gì?

2. Công nghệ RFID (Radio Frequency Identification)

RFID sử dụng sóng radio để giao tiếp giữa một thẻ RFID và thiết bị đọc RFID. Thẻ RFID được gắn vào sản phẩm và chứa thông tin về sản phẩm. Khi thẻ RFID tiếp xúc với đầu đọc RFID, thông tin được truy xuất và xác thực.

Xem thêm: RFID là gì?

3. Công nghệ IoT (Internet of Things)

IoT kết nối các thiết bị và cảm biến thông qua internet để thu thập dữ liệu và trao đổi thông tin. Trong truy xuất nguồn gốc, IoT có thể sử dụng để giám sát vị trí, điều kiện và lịch sử của sản phẩm trong thời gian thực.

Tìm hiểu: Ứng dụng IoT trong nhà máy thông minh

4. Blockchain

Blockchain là một hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán có thể được sử dụng để lưu trữ thông tin về sản phẩm. Thông tin được lưu trữ trên blockchain là không thể thay đổi và có thể truy cập bởi bất kỳ ai trong mạng blockchain.

Xem thêm: Truy xuất nguồn gốc với hệ thống SEEACT-MES

Truy xuất nguồn gốc một số ngành đặc biệt

Ngành thực phẩm

Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là một trong những ứng dụng phổ biến nhất của việc truy xuất nguồn gốc. Ngành thực phẩm sử dụng các công nghệ như mã vạch, mã QR, RFID, và blockchain để ghi nhận thông tin về nguồn gốc, quy trình sản xuất, vận chuyển và lưu trữ của các sản phẩm thực phẩm.

Đối với ngành thực phẩm, truy xuất về nguồn gốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là thông điệp về chất lượng sản phẩm mà nhà cung cấp muốn gửi tới khách hàng.

Đối với ngành thực phẩm việc truy xuất về nguồn gốc phục vụ các mục đích như:

Minh bạch thông tin của một sản phẩm thông qua các giai đoạn sản xuất, chế biến và phân phối;
Người tiêu dùng yên tâm có cơ sở thông tin để lựa chọn hàng hóa chính hãng
Cơ quan quản lý nhà nước, trong quá trình quản lý và kiểm soát hàng hóa trên thị trường
Ngăn chặn các vụ giả mạo thực phẩm và giám sát nguồn cung ứng thực phẩm, đảm bảo tính an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng.

Ngành dược phẩm

Trong ngành dược phẩm, truy xuất nguồn gốc giúp theo dõi và quản lý nguồn gốc của các loại thuốc và sản phẩm y tế.

Các công ty dược phẩm sử dụng các công nghệ mã vạch, mã QR và RFID để theo dõi từng lô sản phẩm, thông tin về quy trình sản xuất, thành phần và hạn sử dụng.

Việc truy xuất nguồn gốc ứng dụng trong ngành dược phẩm phục vụ các mục đích:

Kiểm soát sự an toàn của các nguyên vật liệu
Theo dõi quy trình sản xuất của sản phẩm.
Giúp việc thu hồi sản phẩm dễ dàng hơn đối với các loại thuốc hết hạn sử dụng hoặc có nhãn hiệu sai
Tăng tính minh bạch trong chuỗi cung ứng.

Ngành điện tử

Ngành điện tử sử dụng truy xuất nguồn gốc để theo dõi xuất xứ và lịch sử của các thành phần điện tử, bao gồm vi mạch, linh kiện và chip. Điều này giúp kiểm soát chất lượng và tính minh bạch trong quá trình sản xuất các sản phẩm điện tử.

Các mã vạch, mã QR hoặc thẻ RFID có thể được gắn vào từng thành phần để lưu trữ thông tin về nhà sản xuất, quá trình sản xuất và kiểm tra chất lượng.

Đối với ngành thực phẩm việc truy xuất về nguồn gốc phục vụ các mục đích như:

Minh bạch thông tin của một sản phẩm thông qua các giai đoạn sản xuất, chế biến và phân phối.
Người tiêu dùng yên tâm có cơ sở thông tin để lựa chọn hàng hóa chính hãng.
Cơ quan quản lý nhà nước, trong quá trình quản lý và kiểm soát hàng hóa trên thị trường.

Tóm lại, truy xuất nguồn gốc sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an toàn, chất lượng, minh bạch và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, từ đó tạo lòng tin tưởng của người tiêu dùng và giúp phát triển bền vững cho cả doanh nghiệp và xã hội.

Để tìm hiểu thêm về các công nghệ và các giải pháp truy xuất nguồn gốc, hãy liên hệ ngay với DACO qua hotline: Mr. Vũ: 0936.064.289 để được tư vấn miễn phí ngay hôm nay.